Dit verhaal is ook gepubliceerd in het MVO-rapportage 2023-2024, verschenen op 5 november 2024.
”Ruimte voor verbetering is er altijd”
Energie per kaas terugbrengen
Tijs Roeland, manager techniek & projecten bij CONO Kaasmakers, moet ervoor zorgen dat er elke dag voldoende elektra en gas is om de aangevoerde melk te verwerken. Hij is ook voorzitter van het duurzaamheidsteam ‘Rijperweg 20’. Die ploeg, met daarin onder meer inkopers van energie, technisch projectleiders en procestechnologen, is dag in, dag uit bezig om de energie die opgaat in een kilo kaas met twee procent per jaar terug te brengen.
Het nieuwe energiedashboard geeft inzichten
Daarvoor is de afgelopen jaren gewerkt aan een energiedashboard dat in 2023 is opgeleverd. “Nu kunnen we echt aan de slag”, zegt Tijs. “Alle meters kunnen we uitlezen. Elke plek waar energie wordt gebruikt, kunnen we in de gaten houden. Als we weten hoeveel kaas we gaan maken, weten we ook hoeveel energie we gaan verbruiken. Nu is het een kwestie van de juiste verbanden leren leggen, zodat we bij afwijkingen kunnen ingrijpen. Als je bijvoorbeeld door lekkage melk verliest, zul je dat in het energieverbruik per kilo kaas terugzien. Daarbij helpt het je energiebesparingen te vinden. Wat gebeurt er als we een bepaalde tank iets later opwarmen?”
“Een grote verandering in de elektriciteitsvoorziening”
In het duurzaamheidsteam komen alle ideeën en plannen om energie te besparen op tafel. “We onderscheiden daarbij drie soorten ingrepen. Ideeën die weinig kosten en genoeg opleveren; die voeren we meteen uit. Kost de energiebesparing geld en tijd, dan zetten we er een klein team op dat tussen de bedrijven door de besparing binnenhaalt. Dan zijn er nog de grote projecten, zoals het bedenken van een alternatief voor het gas waar de stoomketel op draait.” En dat zijn, zegt Tijs, de projecten die nodig zijn wil CONO haar klimaatdoelstellingen halen. Want daarvoor moet de kaasmakerij van het gas af. “We staan aan de vooravond van een grote verandering in de elektriciteitsvoorziening.”
Nieuwe stroomaansluiting
CONO kan een nieuwe stroomaansluiting krijgen met zes keer de omvang van de huidige aansluiting. Dat is een grote investering voor onze kleine coöperatie, maar biedt ons ook de kans de stoomketel vrij te spelen en zo onze CO2-reductie voor 2030 te halen. “Met de nieuwe kabel, twee warmtepompen en e-boilers kunnen we de stoomketel dan vervangen. En dan zijn we ook af van de huidige storingen op het stroomnet, waardoor nu af en toe de productie stilvalt. Alle stroom die nodig is om de kaasmakerij draaiend te houden kan dan door onze eigen veehouders worden opgewekt.. Dat vind ik echt circulair.”
Circulair watergebruik
Circulair vindt Tijs ook het watergebruik van CONO. “Bij de productie van kaas nemen we water in en komt wei vrij. Daaruit halen wij weer water, dat we permeaat noemen, dat wordt gebruikt om onze installaties schoon te spoelen. Het afvalwater dat dan overblijft zuiverden we vroeger zelf, maar is nu van zo’n kwaliteit dat we via een buffertank en een persleiding rechtstreeks aan het waterschap lozen. Die maakt er uiteindelijk weer schoon water van dat in het oppervlaktewater geloosd kan worden.”
Klimaatambitie CONO
CONO Kaasmakers heeft de ambitie om samen te gaan voor positief voor toekomstige generaties. Daar is samenwerking in de keten voor nodig. In het proces van kaas maken wil CONO met haar partners 75% CO₂-eq. reduceren, om zo de footprint van kaas te verkleinen.