”Je moet meegaan met de kruiden”
De melk van melkveehouder Vincent Smit heeft een hoog vet- en eiwitgehalte. Aan de Noordervaart in Stompetoren hebben Vincent en zijn vrouw Roos ook de boerderijwinkel Smit’s Boer & Goed, waar ze naast melk en vlees van eigen koeien, lokale producten verkopen. De kwaliteit van de melk zit hem niet alleen in de genen van de MRIJ-koeien (Maas-Rijn-IJsselvee), een zogenoemd ‘dubbeldoelras’. Het kruidenrijke grasland waarop de koeien grazen speelt ook een belangrijke rol, ziet Vincent nu al een paar jaar in de praktijk.
“De kruiden zijn onder meer smalle weegbree, luzerne, chicorei, klavers en karwij. Het is een gevarieerd dieet en de dieren doen het er hartstikke goed op. Het lijkt ook geneeskundige werking te hebben; ik hoef veel minder bij te sturen met mineralen in het voer.” Bovendien is het kruidenrijke grasland goed voor de biodiversiteit, aldus Vincent. “Ik ging laatst ‘s ochtends vroeg het land in om de koeien te halen en zag een heel grote zwerm zwaluwen die boven het veld joeg op mugjes en vliegjes. Dat had ik nog niet eerder gezien. Ik zie ook veel meer vlinders. Je ziet het leven echt toenemen.”
Vincent is een jaar of vier geleden begonnen en hoopt over een jaar of zes helemaal op kruiden over te zijn. Van zijn vier kavels staat nu anderhalve kavel vol kruidenrijk grasland. “Daar komt elk jaar drie en een halve hectare bij. Ik probeer verschillende mengsels van kruiden en rietzwenkgras, dat wel negentig centimeter diep wortelt.” Ook de bodemkwaliteit neemt zienderogen toe. “Ik vind nu veel meer pendelaars, wormen die van het oppervlak naar het bodemwater op een neer reizen en plantenresten mee naar beneden nemen.” En dat is goed voor de waterdoorlatendheid en vruchtbaarheid van de bodem.
Dan is er nog de CO2-uitstoot; die neemt af omdat Vincent steeds minder kunstmest gebruikt. “Binnenkort heb ik een ‘keukentafelgesprek’ met adviseurs georganiseerd door CONO (onderdeel Caring Dairy) over wat er nog meer mogelijk is om de footprint van de melk te verlagen. We willen nog wel meer doen.” Als kruidenrijk grasland zo goed is voor de dieren, de melk en de biodiversiteit, waarom stappen dan niet veel meer boeren over op een kruidenmix? “In het begin ben je toch bang dat je minder gras gaat telen, maar ik zag al snel dat ik minder kunstmest kon gebruiken. Je moet er ook aan wennen, want het ziet er rommelig uit op het land, ruiger. Maar die dieren eten er niet minder om. En je moet meegaan met de kruiden. Dus wat hoger maaien, dat is beter voor de hergroei, je maait dan de kruiden niet stuk.”